Het graf van schrijver Maarten Biesheuvel

Door: Louis Smit - 14 juni 2021

Het graf van schrijver Maarten Biesheuvel

Loop door het statige smeedijzeren hek met de doodskopjes van de RK Begraafplaats het terrein op en ga langs het beeld waaronder in het Latijn staat: “ik ben de opstanding en het leven”. Loop langs de kapel en sla dan rechtsaf. Daar vind je het graf van Maarten Biesheuvel. In hetzelfde graf ligt zijn vrouw, Eva Gütlich.

Biesheuvel ( 1939-2020) is een van de meest geliefde schrijvers van Nederland. Hij werd geboren in Schiedam, maar omdat hij zo lang in Leiden woonde, mag de stad Leiden hem zeker als een van haar grote zonen beschouwen. Hij kreeg een gereformeerde opvoeding, zat op de grote vaart, studeerde rechten en leed aan manische depressiviteit, waarover hij ook schrijft in zijn verhalen.

Absurdistisch

Die verhalen getuigen van een enorme verbeeldingskracht, vaak met een absurdistische inslag. In 1972 maakte hij furore met zijn debuutbundel ‘In de bovenkooi’. Daarin staat het verhaal ‘Brommer op zee’, dat gaat over iemand die de behendigheid bezit om over het water te rijden. Die legt uit dat het heel eenvoudig is. Hij is met iets kleins begonnen, met een speld op het water. Toen die eenmaal bleef drijven heeft hij steeds iets groters genomen en uiteindelijk reed hij met een brommer over de zee. ‘Brommer op zee’ leeft voort als naam van het televisieprogramma van de VPRO over literatuur.

Leiden

Biesheuvel studeerde in Leiden, was lid van studentenvereniging Catena en schreef voor het Leidse universiteitsblad. Ook schreef hij voor het blad Cicero van het Academisch Ziekenhuis Leiden. Op een culturele avond van studentenvereniging SSR heb ik hem zeer verdienstelijk liederen van Schubert horen zingen, begeleid door collega-schrijver Maarten ’t Hart.

Hij was bevriend met Karel van het Reve, hoogleraar Russische literatuur in Leiden. De colleges die hij bij hem volgde zullen ongetwijfeld bijgedragen hebben aan zijn liefde voor de Russische literatuur, met grote namen als Toergenjev, Tolstoj, Tsjechov en Nabokov. Een literatuur waarin de verbeelding ook welig tiert. Een bundel van Biesheuvels verhalen verscheen grappig genoeg in het Russisch.

In het werk van Maarten Biesheuvel duikt de stad Leiden geregeld op. Zo beschrijft hij een treinreis van zijn woonplaats naar Amsterdam. En ‘Reis door mijn kamer’ gaat over zijn werkkamer ‘opdat mensen over duizend jaar weten hoe een kamer anno 1983 in Leiden, Nederland, eruit zag.’

Bedevaart naar Sunny home

Bewonderaars van Biesheuvel kunnen als onderdeel van hun Singelwandeling een korte bedevaart maken naar ‘Sunny home’ in de Kernstraat. Daar woonden Maarten en Eva met hun katten en honden en … een geit. Vaak kon je Maarten in de Cobetstraat of op de Burggravenlaan de hond zien uitlaten.

Om het schilderachtige groene houten huisje te kunnen aanschouwen is het een kwestie van even de Singelparkroute verlaten ter hoogte van het Plantsoen. Sunny home is trouwens best een eigenaardige naam want door het gebladerte eromheen lijkt het meer op Eeyore’s Gloomy Place uit Winnie-the-Pooh. Verscholen in het groen staat het huisje afgebeeld op de voorkant van de bundel ‘Godencirkel’.

toen het huisje aan de Kernstraat te koop stond – herfst 2020