Singelpark
×

8 juli 2012: Nader bekeken: het winnende ontwerp van Lola


Nader bekeken: het winnende ontwerp van Lola

Maximale diversiteit. Intuïtieve navigatie. Cosmopolitische natuur. Vrije ruimte. Dat zijn de vier principes achter het winnende plan (naast Studio Karst) van Lola Landscape Architects uit Rotterdam voor het Singelpark in Leiden. Een nadere bestudering van een aantal van de ingeleverde beelden (klik op de plaatjes om ze groter te maken).
?

237373.jpg
Het plan van Lola is het meest ingrijpend voor wat betreft de herinrichting van het wegenstelsel. Er zijn nog maar vier plaatsen waar auto’s de binnenstad in gaan, zodat elders in het park meer rust en ruimte ontstaat (de witte bruggen). De overige bruggen zijn voor langzaam verkeer. Linksboven: de weg langs Molen de Valk is verlegd, zodat het bolwerk volledig is vrijgespeeld voor park en plein. Een tweede grote ingreep: het Levendaal gaat met een brug rechtdoor over de singel, waardoor de Plantage een park wordt en de Singelpromenade vanaf begraafplaats Groenesteeg niet meer kruipdoor-sluipdoor hoeft te worden aangelegd, maar langs het water. Een derde grote ingreep: de autoweg langs de Witte Singel wordt achter de universiteitsbibliotheek geleid, zodat tussen de UB en het Lipsius een grote autovrije, groene universiteitscampus ontstaat. Voor deze ingrepen is het waarschijnlijk nodig dat het autoverkeer door de stad aanzienlijk is afgenomen met de komst van de geplande ringweg om het centrum.

 

237375.jpg
Een uitsnede van het gebied ter hoogte van de Zijlpoort en de Haven. Lola maakt dit gebied tot hét watersporthart van de stad. Het Ankerpark (rechtsonder) krijgt aan de binnenzijde een haven, waardoor de overbevolkte huidige Haven wordt ontlast. En rondom de Zijlpoort worden nieuwe kleine grachten gegraven. Uit het Blekerspark wordt een hap land weggehaald en gestort aan de overzijde. Zo wordt de oorspronkelijke punt van het bolwerk teruggebracht en ontstaat aan de noordzijde (Herensingel) een parkje dat is gelegen op het Zuiden. Een verbinding wordt gemaakt met het Kooipark (rechtsboven). De zwarte lijnen zijn de wandelpaden aan weerszijden van de singelgracht. Wandelpaden lopen direct naast het water, en langs de binnenkant, onder meer over een nieuwe brug van Zijlpoort naar Ankerpark.

 

237377.jpg
Het gebied rond de E-ON-centrale tussen de Maresingel en de Langegracht wordt van een onguur gebied vol hekken en parkeerplaatsen een openbaar toegankelijk urbaan gebied. De oude gasfabrieken worden horecagelegenheden, het warme koelwater dat nu geloosd wordt op de gracht, wordt gebruikt voor de verwarming van openluchtbaden en op het plein kunnen (culturele) evenementen plaatsvinden. De dam die warm en koud water scheidt kan dan weg (wordt een brug) en de hele singel wordt bevaarbaar en beschaatsbaar. Lola benadrukt echter dat de programmatische invulling van het park volledig in samenspraak met omwonenden, inwoners en organisaties van de stad gaat plaatsvinden.

 

237379.jpg
De Zijlsingel met op de achtergrond de Meelfabriek. Overal langs de zes kilometer lange singels volgen de paden het water: volgens Lola de meest intuïtieve en beste manier van navigeren. De paden kunnen op verschillende manieren langs het water lopen, afhankelijk van de situatie. Hier aan de buitenkant direct langs het water en aan de binnenkant (begraafplaats Groenesteeg half op de vestingwal, met een trap naar het water toe. Overal in het plan is het water goed toegankelijk. Lola introduceert de Echo Gardens: de beplanting aan de buitenzijde laat een voorproefje zien van het park of de tuin aan de binnenzijde. Lola ontwerpt daarmee niet alleen in de lengte langs de singelgracht (de paden), maar ook in de breedte (het groen en de andere functies). Veel ruimte voor sporters en wandelaars, met bankjes, plekken om te vissen, af te meren met je boot etc. Lola zegt: het park is niet zes kilometer lang, maar twaalf kilometer aan weerszijden van de vestinggracht. Aan weerszijden van de singels worden houtwallen, heggen, hekken etc. weggehaald om overal weids zicht te hebben op water en omgeving.

 

237381.jpg
Voorbeeld van een nieuwe, eigentijdse, begroeide brug, over de Rijn van begraafplaats Groenesteeg naar de Utrechtseveer. Door de knik in de brug blijft het wandelpad aan de binnenkant van de singels direct langs het water lopen. Lola is het enige bureau dat voor deze eigenwijze oplossing koos: alle andere bureaus volgden het voorstel in de gemeentelijke visie om een rechte brug aan te leggen van het Kaarsenmakersplein naar de Utrechtseveer, met een pad dat over het pleintje en langs de woningen bij het snookercentrum zigzagt.

 

237371.jpg
De binnenstad vanaf de oostkant gezien. Te zien is onder meer hoe de aansluiting Levendaal – Hoge Rijndijk is veranderd, hoe die ingreep een brug van Utrechtseveer naar Begraafplaats Groenesteeg mogelijk maakt, hoe het grote complex van de Meelfabriek toegankelijk is geworden en is geïntegreerd in het park en hoe het gebied rond het Ankerpark en het Blekerspark is veranderd.